Ek Düzenlemelere Dikkat: Yurtdışına Yapılan Bağış ve Yardımlarda Bildirim Zorunluluğu
Dernekler Kanunu kapsamında yurt dışına yapılacak yardımlar için önceden bildirim zorunluluğu getirilmiş ve bu hususun yönetmelik detaylandırılacağı öngörülmüştür. Yardım Toplama Kanunu’nda “yurt içine veya yurt dışına yapılacak yardımlarda usul ve esasların yönetmelik ile belirleneceği”ni öngörmektedir.
Nakit İşlemlerde Parasal Sınır: Parasal İşlemlerde Banka veya PTT Kullanma Zorunluluğu
Derneklerin gerçekleştirebileceği nakit işlemlere 7.637 TL nakit sınırı getirilmiştir. 7.000 TL’yi aşan her türlü gelir, tahsilat, gider ve ödemelerin bankalar ve diğer finans kuruluşları veya PTT aracılığıyla yapılması zorunlu olacaktır. Bu hükme aykırı davranışların yaptırımı, doğrudan yönetim kurulu üyelerine uygulanacak idari para cezasıdır. Ceza tutarı, nakit işlem sınırını aşan tutar üzerinden belirlenecektir.
Düzenli Dernek Denetimleri ve Denetim Kapsamının Genişlemesi
Kitle İmha Silahlarının Yayılmasının Finansmanın Önlenmesine İlişkin Kanun Teklifi ile Dernekler Kanunu’nda yapılan önemli değişiklikler, dernek denetimlerinin düzenli aralıklarla yapılacağını öngördüğü gibi, kapsam açısından daha geniş olabilmesi için de yeni yöntemler öngörmektedir.
Yeni İdari Para Cezaları ve Artırılan Yaptırımlar
Teklif kapsamında Dernekler Kanunu’nda yer alan yaptırımlar artarken bazı yeni cezalar da düzenlenmektedir. Bunları aşağıda kısaca derledik:
Dernek Yönetim ve Denetim Kurulu Üyelerinin Görevden Alınması, Derneklere Kayyım Atanması ve Dernek Faaliyetlerinin Durdurulması
Teklif İçişleri Bakanlığı’na, dernek yönetim ve denetim kurulu üyelerinin biri veya tamamının görevden alınması; dernek faaliyetlerinin durdurulması; ve derneklere kayyım atanması için mahkemeye başvurma yönünde yetkiler vermektedir. İçişleri Bakanlığı’nın bu yetkiyi kullanabilmesi için dernek yönetim veya denetim kurulu üyesinin, terörizmin finansmanı, uyuşturucu veya uyarıcı madde üretim ve ticareti ile suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçları kapsamında hakkında soruşturma başlatılmış olması yeterlidir - kesinleşmiş mahkeme kararı aranmamaktadır. Görevden uzaklaştırma ile beraber İçişleri Bakanlığı, mahkemeden ilgili üyeler yerine kayyım atanmasını da talep edebilir. Bu tedbirlerin yeterli olmadığı değerlendirilirse derneğin faaliyetleri geçici olarak durdurulabilir.
Sivil Toplum Kuruluşlarının İş Sağlığı ve Güvenliği Sorumluluğu
Çalışanlar açısından İş Kanunu ve iş hukukuna dair sair mevzuata uygun faaliyet göstermeye yönelik uyum süreçleri yürütülürken, iş sağlığı ve güvenliği alanında uyulması gereken zorunluluklar çoğu zaman göz ardı edilmektedir.
Derneklerin Denetiminde Yasal Dayanak ve Kapsam
Dernekler Kanunu’na tabi kuruluşlar olan; dernekler, uluslararası sivil toplum kuruluşlarının temsilcilikleri, doğrudan faaliyet ofisleri ile şubeleri, İçişleri Bakanlığı Dernekler Denetçileri tarafından denetlenebilir.
Derneklerin Denetime Hazırlık Yapması
Denetimler için en iyi hazırlık, kuruluşların günlük yönetimlerini hukuka uygun şekilde gerçekleştirmeleri ile olacaktır.
Dernekler Yönetmeliğinde Değişiklik: Yurt Dışından Alınan Nakdi ve Ayni Yardımlara İlişkin Bildirim Yükümlülükleri
Dernekler Yönetmeliği’ndeki güncel düzenlemeler, Uluslararası STK’ların Türkiye ofisine yapılan nakdi ve ayni yardımlara dair bildirim yükümlülüklerinde önemli değişikliklere yol açtı. Bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmemesi halinde yetkili kişiler üç aya kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılabileceğinden ilgili yükümlülükler konusunda dikkatli olunmalıdır.
Yurtdışında Yerleşik Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşlarının Şube, Temsilcilik ve Doğrudan Faaliyet Ofisleri Bakımından Kişisel Verileri Koruma
Türkiye’den doğrudan veya temsilcilik aracılığıyla dolaylı olarak veri işleyen yurtdışında yerleşik Uluslararası Sivil Toplum Kuruluşlarının VERBİS kaydı yapması ve kişisel verilerin korunması için idari ve teknik tedbirleri alması zorunludur. Konuya ilişkin Kurul kararları ve KVK kapsamındaki yükümlülükleri bu paylaşımımızda ele aldık.
Uluslararası STK’lar ve Derneklerde Ayni ve Nakdi Yardımın Belgelendirilmesi
Pandemi süreci, Türkiye’de kayıtlı faaliyetleri bulunan birçok uluslararası ve yerel sivil toplum kuruluşunun nakit ve ayni destek faaliyetlerini artırmıştır. Blog yazımızda derneklerin gelir ve giderlerinin kaydı sürecinde dikkat etmesi gereken unsurları inceledik.
Türk Hukukunda Sosyal Kooperatifler
Sosyal girişimcilik modeli olarak sosyal kooperatifler, sosyal fayda yaratma amacını ve girişimci ruhu bir arada yaşatabilen bir örgütlenme modeli olarak ortaya çıkmıştır. Birçok AB ülkesinde sosyal kooperatifler için yasal zemin hazırlama çalışmaları sürmektedir. Biz de sizlere bu yapılanmaların Türk hukukundaki yerinden bahsetmek isteriz.
Sosyal Kooperatifler ve Önemi
Sosyal girişimcilik modeli olarak sosyal kooperatifler, sosyal fayda yaratma amacını ve girişimci ruhunu bir araya getiren yapılandırmalar olarak dikkat çekmektedir. Bu yazımızda, sosyal kooperatiflerin önemi ve bunlarla ilgili bazı önemli gelişmeleri özetledik.