10 Mayıs 2024
Gözaltına Alınmış Türk Vatandaşı Olmayan Kişilerin Hakları
Gözaltı, hâkim kararı olmadan ancak belirli şartların varlığında sınırlı bir süreyle kişinin savcının talimatı ile kolluk tarafından tutulması ve hürriyetinin kısıtlanması anlamına gelir. Gözaltı, soruşturma evreleri bakımından olağan bir tedbir olarak görülmektedir.
Ceza Muhakemesi Kanunu, Türk vatandaşı olsun veya olmasın, tüm kişilerin gözaltında iken sahip olduğu temel haklara ilişkin düzenlemeler barındırmaktadır. Gözaltına alınan kişinin hakları ayrı bir yazımızda ele alınmıştır. Türk vatandaşı olmayan kişi ilgili yazıda yer alan hakların her birine sahiptir. Bunlara ek olarak, Türk vatandaşı olmayan kişi bakımından durumuna uygun bazı ek haklar tanınmıştır. Bunlar aşağıda sıralanmıştır:
-
Tercüman Hakkı: Türkçeyi akıcı konuşamayan bir kişi, ifade veya sorgusu sırasında tercüman bulundurma hakkına sahiptir. Bu tercüman ücretsiz olarak sağlanmalıdır.
-
Konsolosluk Bildirim Hakkı: Gözaltına alınan yabancı uyruklu kişi, kendi ülkesinin konsolosluk yetkilisine haber verme hakkına sahiptir. Gözaltına alınan kişi bu işlemin yapılmasına açıkça itiraz etmezse işlem gerçekleştirilmelidir.
Sonuç:
Türkiye Cumhuriyeti, Türk vatandaşı olsun veya olmasın, tüm kişilerin gözaltında iken temel haklara sahip olmasını sağlayan bir yasal çerçeveye sahiptir. Bu haklar, Ceza Muhakemesi Kanunu'nda açıkça belirtilmiş ve kolluk kuvvetleri tarafından titizlikle gözetilmelidir. Gözaltına alınan Türk vatandaşı olmayan kişilerin bu haklardan haberdar olması ve haklarını ihlal eden durumlarda yetkili mercilere başvurması önemlidir.