Giriş

Ceza Muhakemesi Kanunu, bir suç işlendikten sonra yargı süreçlerinin işlemesini düzenleyen bir yasadır. Bu adımlar arasında delillerin toplanması, sanığın yakalanması ve yargılamanın yapılması gibi unsurlar yer alır.

Soruşturma, bir suçun işlendiğine dair ihbar veya başka bir suretle bilgi edinilmesi üzerine, kamu davası açılmaya yer olup olmadığına karar vermek üzere maddi gerçeğin araştırılması işlemidir. Soruşturma, savcı tarafından yürütülür ve kolluk kuvvetleri savcıya yardımcı olur.

Soruşturma Sürecinin Aşamaları

Soruşturma sürecinin genel olarak şu aşamalardan oluşmaktadır:

1. Başlangıç: Bir suçun işlendiğine dair ihbar yapılması veya ilgili merciilerin başka bir suretle suçun işlendiği ile ilgili bilgi edinilmesi ile soruşturma başlar.

2. Bilgi Toplama: Savcı, olaya ilişkin bilgi toplamaya başlar. Bu kapsamda, kolluk kuvvetlerinden bilgi ve belge talep edebilir, görgü tanıklarını çağırabilir veya yakalanmalarına karar verebilir, suç aletlerine ve gelirlerine el koyma  işlemi yapabilir ve gerekli gördüğü delilleri toplayarak inceler. 

3. Gözaltına Alma ve Sorgulama: Gerekli görülmesi halinde, savcı şüpheliyi gözaltına aldırabilir, şüpheliyi sorgulayabilir ve ifade aldırabilir. Sorgu sırasında, şüpheliye avukat bulundurma hakkı tanınır.

4. Adli Kontrol Tedbirleri ve Tutuklama: : Savcı, gerekli görmesi ve yasal şartların varlığı halinde tutuklama ve diğer adli kontrol tedbirlerinin uygulanmasını sulh ceza hakimliğinden talep edebilir.

5. Delillerin Toplanması: Savcı, olaya ilişkin gerekli gördüğü delilleri toplar, bunları inceler veya inceletir. Şikayetçi olana şahıslar varsa bunların da ellerindeki delilleri dosyaya sunma hakkı vardır. 

6. Uzman Bilirkişi Görüşü Alma: Gerekli görülmesi halinde, savcı olayla ilgili uzman bilirkişilerden görüş alabilir.

7. Soruşturmanın Sonlandırılması: Savcı, soruşturmada topladığı delilleri değerlendirdikten sonra suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluştuğunu tespite derse bir iddianame düzenler ve ilgili mahkemeye sunar.  Savcı, soruşturmada topladığı delilleri değerlendirdikten sonra suçun işlendiği hususunda yeterli şüphe oluşmadığını  veya kovuşturma olanağının bulunmadığını tespit ederse kovuşturmaya yer olmadığına karar verir. 

8. Kararın Açıklanması ve İtiraz: Savcı, kararını şüpheliye, müdafiine ve mağdura tebliğ eder.Savcı’nın kovuşturmaya yer olmadığı kararına karşı itiraz edilebilir. İtiraz üzerine sulh ceza hakimi karar verir.

9. İddianamenin Kabulü: İddianamenin mahkeme tarafından kabul edilmesi durumunda soruşturma evresi sona erer ve kovuşturma evresi, yani ceza yargılaması evresi başlar. 

Bu aşamalar, soruşturma aşamasında takip edilen genel adımlar olup, başlangıç ve karar aşamaları dışında diğer aşamalar birbirini takip etmeksizin, savcılıkça gerekli görüldüğü her durumda başvurulabilir ve bir sıralamaya bağlı olmaksızın uygulanabilir. 

Sonuç

Soruşturma süreci, kamu davası açılmaya yer olup olmadığının belirlenmesi için önemli bir aşamadır. Bu aşamada, savcı maddi gerçeği araştırmak ve delilleri toplamak için gerekli tüm işlemleri yapar.