İşten Çıkarma, Ücretsiz İzin ve Ücretsiz İzin Sigortası ile İlgili Torba Yasa Değişiklikleri

7244 sayılı Yeni Koronavirüs (Covid-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (“Kanun”) ile yapılan değişiklikler iş ilişkilerini etkileyecek önemli gelişmeleri barındırıyor. Torba yasada bulunan ve işçi-işveren ilişkisini etkileyecek maddeleri sizler için inceledik.
 

Üç Ay Süreyle İşten Çıkartmalar Durdurulacak

17.04.2020 tarihinden itibaren 3 aylık süre boyunca her türlü iş sözleşmesinin, işveren tarafından feshedilmesi yasaklanmaktadır. İlgili yasağın tek istisnası, işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık halleri davranışlar sergilemesidir. Bu bağlamda, 3 aylık süre boyunca işveren yalnızca, İş Kanunu Madde 25 / II kapsamında işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılık halleri durumunda iş sözleşmesini feshedebilecektir.

İlgili değişiklikler kapsamında Cumhurbaşkanı, 3 aylık fesih yasağı süresini 6 aya kadar uzatmaya yetkili kılınmıştır.

İşverenler İşçiyi Ücretsiz İzne Çıkarabilecek

İşçinin ücretsiz izni normalde işçi ve işverenin mutabakatı ile hayata geçirilebilmektedir. Değişiklik kapsamında, 17.04.2020 tarihinden itibaren işveren, işçiyi rızası olmaksızın 3 aya kadar ücretsiz izne çıkartabilecek. Rızası olmadan ücretsiz izne çıkartılan işçinin, iş sözleşmesini feshederek kıdem tazminatına hak kazanmasına da sınırlamalar getirilmiştir.

Ücretsiz İzne Çıkartılan ve Kısa Çalışma Ödeneğinden Yararlanamayan İşçilere Günlük 39,24 TL Destek Verilecek

İşveren tarafından ücretsiz izne çıkartılan işçinin kısa çalışma ödeneğinden yararlanma şartlarını sağlayamamış olması halinde bu işçiye günlük 39,24 TL destek verilecektir. Bu tutar, ücretsiz izne çıkartılan işçinin ücretinden bağımsız olarak belirlenmiştir. Bu bağlamda, ücretsiz izne çıkartılan asgari ücret alan bir işçi ile yüksek ücret alan işçi arasında bir fark gözetilmemiştir.

Türkiye İş Kurumu (“İŞKUR”) tarafından, işsizlik fonundan karşılanacak olan bu ücret üzerinden damga vergisi hariç olmak üzere herhangi bir vergi alınmayacaktır.

Ücretsiz izin bittikten sonra işçinin işveren tarafından işten çıkartılması halinde ise, işçinin işsizlik maaşı alma hakkı saklı bulunacaktır.

Ücretsiz İzne Çıkarılan İşçi Sözleşmesini Feshederse Kıdem Tazminatını Alamaz

Torba yasa öncesinde, işçinin rızası olmadan ücretsiz izne çıkarılması halinde iş sözleşmesini haklı sebeple feshederek kıdem tazminatını isteme hakkı buluyordu. İş Kanunu’na eklenen madde ile, salgın süresince, işverenin işçiyi ücretsiz izne çıkarması halinde işçi bu sebebe dayanarak sözleşmesini feshederse kıdem tazminatına hak kazanamayacağı düzenlenmiştir.

İşçi Ücretsiz İzinde Sağlık Sigortasından Yararlanabilecek

Ücret desteğinden yararlanan kişilerin ücretsiz izin veya fesih sonrasında, yakınları üzerinden genel sağlık sigortasından yararlanma hakları bulunmuyorsa, sağlık sigortasından faydalanmalarına yönelik primler ücretsiz izin süresince İŞKUR tarafından ödenecektir. Bu kapsamda ilgili kişiler genel sağlık sigortalısı sayılacaklar.

Sonuç

Salgınla mücadele kapsamında işçi-işveren ilişkilerinin düzenlenmesi konusunda önemli başlıkları irdeleyen bu Kanun birden fazla konuda yenilikler getirmiştir. Değişiklikler doğrultusunda, işveren tarafından işçinin iş sözleşmesinin feshedilmesi önemli ölçüde sınırlandırılmıştır. Ayrıca işverenin, işçiyi belli bir süre boyunca ücretsiz izne çıkarabileceği de bu düzenleme ile öngörülmüştür. Ücretsiz izne çıkarılan işçiye ise İŞKUR tarafından günlük 39,24 TL ödeme yapılacaktır.
 

İçerik: Av. H. Şafak Varol – Av. Alp Akdaş