27 Aralık 2023
İntifa Hakkı Veraset ve İntikal Vergisi’nin Konusu Olur Mu?
İntifa hakkı, başkasına ait bir eşya üzerinde intifa hakkı sahibine tam yararlanma, diğer bir anlatımla üzerine intifa hakkı kurulan maldan faydalanma, yetkisi verir. İntifa hakkı, taşınmazlar üzerine tapu siciline tescil edilmek suretiyle tesis edilir.
İntifa hakkının bağımsız bölümler üzerine kurulması sık karşılaşılan bir uygulamadır. Üzerine intifa hakkı kurulan bir bağımsız bölüm, intifa hakkı sahibine ilgili bağımsız bölümde yaşama, orayı kiraya verme veya başka şekilde tam olarak yararlanma hakkı verir.
Peki intifa hakkı sahibinin vefat etmesi durumunda, intifa hakkı veraset ve intikal vergisinin konusu olur mu?
Vergi Dairelerinin Uygulaması
Vergi dairelerinin uygulamalarında, intifa hakkı devam ederken intifa hakkı sahibinin vefat etmesi halinde, intifa hakkı sahibinin mirasçılarına intifa hakkına ilişkin veraset ve intikal vergisi uygulaması yapılmaktadır. Ancak bu uygulama hatalıdır.
İntifa hakkı kişiye bağlı bir hak niteliğinde olup el değiştiremez, miras yolu ile intikal edemez. Türk Medeni Kanunu'nun 797. Maddesinin açık hükmü gereği intifa hakkı, intifa hakkı sahibinin ölümü ile kendiliğinden sona erer. Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 06.04.2021 tarihli, 2017/2641 E. Ve 2021/411 K. Sayılı kararında da intifa hakkının devredilemeyeceği ve mirasçıya geçemeyeceği teyit edilmektedir.
Hâlbuki Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu'nun 5. Maddesine göre "Veraset ve İntikal Vergisinin mükellefi, veraset tarikiyle veya ivazsız bir tarzda mal iktisabeden şahıstır.". Diğer bir anlatımla, bir şeyin Veraset ve İntikal Vergisi’nin konusu olabilmesi için mirasçının bunu devralması gerekir. İntifa hakkı ise miras yoluyla intikal edebilen bir hak değildir.
İstanbul Bölge İdare Mahkemesi 6. Vergi Dava Dairesi'nin 10.04.2018 tarihli ve 2018/378 E. Ve 2018/1825 K. Sayılı kararında; “davacının taşınmazları üzerinde intifa hakkı sahibi olan davacının annesi K1 'in ölümü halinde, intifa hakkı kendiliğinden sona ereceği, tüm hak ve yükümlülükleriyle birlikte hukuk aleminden silineceği ve taşınmazların kuru mülkiyeti tam mülkiyete dönüşeceğinden ölüm nedeniyle intifa hakkının ivazsız olarak devredildiğinden bahisle” tahakkuk edilen veraset ve intikal vergisine itirazın kabulü kararı onanmıştır.
Nasıl bir Yol İzlemeli
İntifa hakkının veraset ve intikal vergisine konu edilmesi durumunda, verginin tahakkuk / tebliğ ettirildiği tarihin 30 gün içerisinde vergi tahakkukuna itiraz edilmeli ve tahakkukun iptali için vergi mahkemesine başvurulmalıdır.